ගණදෙවි නුවණ පහළ වෙන්න මතුරපු පෑන් වෙනුවට, දරු පැටවුන්ට ලුණුවිල දෙන්න
විද්‍යාත්මකව Bacopamonnieri නමින් හඳුන්වන ලුණුවිල, වගුරු බිම්වල සහ මිරිදිය ජලාශ, ජල ප්‍රවාහ ආශ්‍රිතව බිම දිගේ වැතිර වැවෙන මාංශලමය කඳක් සහ පත්‍ර සහිත පැළෑටියකි. එය දකුණු – නැඟෙනහිර ආසියාතික රටවල්වලට සහ ඕස්ට්‍රෙලියාවට ආවේණික වන නමුත්, නිවර්තන කලාපය පුරා ව්‍යාප්ත වී ඇත. ස්නායූ පද්ධතිය සහ මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය දියුණු කරන ඔසුවක් ලෙස, ආයුර්වේදය, සිද්ධා, යුනානි සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය ක්‍රමවල වසර 3,000කට වැඩි කාලයක් තිස්සේ භාවිතා කර ඇත. අනුරාධපුර යුගයේ සිට මෙරට වැසියන් ලුණුවිල ආහාරයක් ලෙස ද භාවිත කොට ඇති බවට සාක්ෂි තිබේ.
භික්ෂූන් වහන්සේ වෙනුවෙන් පිළිගැන්වූ දානය සඳහා ලුණුවිල විශේෂයෙන් භාවිත කොට ඇති වග සිහල වත්ථුවෙහි එන කතාපුවතක දැක්වෙයි. ස්නායූ රෝග සහ මතකය වර්ධනය කෙරෙන ඖෂධ වර්ග සෑදීම සඳහා දේශීය වෛද්‍යවරුන් “ලුණුවිල” හෙවත්, “බැමිතිරිය ” හෙවත් “බ්‍රාහ්මී ” සම්පුර්ණ පැළෑටියම භාවිත කොට තිබේ. දේශීය වෙදකමේ භාවිත කෙරෙන ඖෂධ වන, “බ්‍රහ්ම සරස්වතී තෛලය” සහ “සරස්වතී ඝෘතය” නිෂ්පාදනය කරන්නට භාවිත කරන ඖෂධ අතරින් ලුණුවිල ප්‍රධාන වෙයි. සබරගමුවේ වට්ටෝරු වෙද පොතේ දැක්වෙන පරිදි “බ්‍රහ්ම සරස්වතී තෛලය” වැළඳීමෙන් ලැබෙන ගුණ මෙසේය.
“සතියක් බොනු. උම්මාද, ඔල්මාද, විකාර, සිහි නැති බව ද, දේහය ඇතුලවන්නා වූ නොයෙක් රෝග ද දුරු වේ. දවසට අසූවක් ධාරණ වෙයි. සතියට නිරෝගි වෙයි. පස් වන සතියට නුවණ ධාරණ වෙයි. සවන සතියට බල වඩා නුවණ ඇති වෙයි. සත් වන සතියට බල ප්‍රඥාවෙන් අග්‍ර වේ…”
අපගේ වැඩිහිටියන් අධ්‍යාපනය ලබන දරුවන්ට අනිවාර්යෙන්ම ලුණුවිල තැම්බූ වතුර පානයක් ලෙසත්, වෑංජනයක් ලෙසත් නිතර ලබාදුන් අතර, ඔවුන් ලුණුවිල අමුවෙන් සම්බෝලයක් ලෙස (ගොටුකොළ සබ්බෝලය මෙන්), මැල්ලුමක් ලෙස මෙන්ම, කැඳ ලෙස ද ආහාරයට ගෙන තිබේ. පවනේ වියළා ගත් ලුණුවිල කුඩු කර තබාගෙන, තම්බා පානයක් ලෙස ද භාවිතයට ගෙන ඇත. සෑම ගෙවත්තකම අත්‍යවශ්‍ය ඔසු පැළයක් ලෙස ලුණුවිල වගා කර ගන්නට ඔවුන් දැක්වූයේ ඉමහත් උනන්දුවකි. ලුණුවිල පැළෑටියෙන් සකස් කෙරුණු අත් බෙහෙත් පිළිබඳ හසල දැනුමක් එකල ගෘහිණියන් සතුව තිබිණි. එහෙත් වර්තමාන පරම්පරාවේ උදවියගේ මතකයෙන් මෙන්ම ඔවුන්ගේ ගෙවතුවලින් ද එම මාහැඟි පැළෑටිය අතුරුදන් වෙමින් පැවතීම කනගාටුවට කරුණකි. එබැවින් ලුණුවිල පැළෑටිය සතු විස්මයජනක පර්යේෂණාත්මක තොරතුරු කිහිපයක් වත්මන් පරම්පරාව උදෙසා මෙසේ ලියා තබමු.
මතකය සහ මොළයේ තාර්කික හැකියාව දියුණු කරයි
මතකය කෙරෙහි ලුණුවිලඇති කරන බලපෑම පිළිබඳ ප්‍රධාන පෙළේ අධ්‍යයන දහයක් පමණ සිදු කර ඇත. සංජානන කාර්ය සඳහා ලුණුවිලවල බලපෑම් තක්සේරු කළ අධ්‍යයනවලින් හෙළි වී ඇත්තේ, ලුණුවිල “මනසේ තොරතුරු සැකසීමේ වේගය සහ මතක ශක්තිය තහවුරු කිරීමේ වේගය සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි දියුණු කරන බවයි. මතක දුර්වලතා සහිත සහභාගිවන්නන් ඇසුරෙන් කරන ලද අධ්‍යයනවල ප්රතිඵල මඟින් තාර්කික මතකයේ පමණක් නොව, මානසික පාලනයේ ද සැලකිය යුතු දියුණුවක් පෙන්නුම් කර ඇත. ලුණුවිල ආහාරයට ගත් සහභාගිවන්නන්, ලුණුවිල ආහාරයට නොගත් අයට සාපේක්ෂව බුද්ධි පරීක්ෂණවල දී ඉහළ ලකුණු ප්‍රමාණයක් ලබාගන්නා බව ද එම පර්යේෂණවලින් තහවුරු වී තිබේ. 1996 දී මොළය පිළිබඳ අන්තර්ජාතික පර්යේෂණ සමුළුවට ඉදිරිපත් කරන ලද අධ්‍යයන වාර්තාවකට අනුව, නිතර ලුණුවිල ගැනීමෙන් නව කාර්ය ඉගෙනගැනීමට ගත වන කාලය සියයට 50කින් පමණ අඩු කර ගත හැකි බව තහවුරු වී ඇත.
මානසික රෝග වළක්වයි. මානසික ප්‍රබෝධය, මනෝභාවය වැඩි දියුණු කරයි
නිදහස් මුක්ත ඛණ්ඩක නිසා මොළයේ ස්නායු සෛලවලට සිදු වන ඔක්සිකාරක ආතතිය සහ මයිටකොන්ඩ්‍රීය අක්‍රමිකතා නිසා සිදු වන ස්නායු සෛල මිය යෑමෙන් ඇති වන අහිතකර ප්‍රතිඵලවලින් සහ වයසට යෑමේදී ඇති වන සංජානන පරිහානියට හේතු වන රෝගයන් වන, “ඇල්සයිමර්”, “ඩිමෙන්ෂියා” වැනි ස්නායු විකෘතිතා ආබාධවලින් මොළය සුරකින ප්‍රබල ප්‍රතිඔක්සිකාරකයක් ලෙස ද ලුණුවිල ක්‍රියා කරන බව අධ්‍යයන කිහිපයකින්ම සනාථ වී තිබෙන අතර, අපස්මාර රෝගීන් සඳහා ද ප්‍රතිකාරයක් ලෙස ලුණුවිල භාවිත කළ හැකි බවට පර්යේෂකයන් යෝජනා කර ඇත. එමෙන්ම ලුණුවිල සති 12ක පමණ කාලයක් නියමිත මාත්‍රාවකින් (වියළි ලුණුවිල කුඩු ග්‍රෑම් 3 බැගින් දිනකට දෙවතාවක්) ලබාදීමෙන් පසු රුධිර පීඩනයේ වෙනසක් සිදු නොවී, මස්තිෂ්කයට සැපයෙන රුධිර ධාරාව සැලකිය යුතු ලෙස වැඩි කෙරෙන බව සොයාගෙන තිබේ. ලුණුවිල සතු මෙම අසාමාන්‍ය හැකියාව ද මොළයේ ක්‍රියාකාරිත්වය සුවිශේෂි ලෙස ඉහළ නැංවීමට හේතු වෙයි.
හදිසි අනතුරු සහ කම්පන හේතුවෙන් මොළයට සිදු වන හානි නිසා හෝ මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය, ඇතැම් ඖෂධ සහ වෙනත් මානසික රෝග නිසා සිදු වන මතකය අහිමි වීම ඇම්නීසියා (Amnesia) යනුවෙන් හඳුන්වයි. එම තත්ත්වය සාර්ථකව සුව කිරීමේ හැකියාවක් ලුණුවිලවලට තිබෙන බව ද සොයාගෙන තිබේ.
ලුණුවිල සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් සිදු කෙරී තිබෙන අධ්‍යයනවලට අනුව මෙහි අන්තර්ගත bacoside නැමති ක්‍රියාකාරි රසායනික සංඝටක, හානියට පත් නියුරෝන අලුත්වැඩියා කිරීමෙහිලා සහ ස්නායු ආවේග සම්ප්‍රේෂණය වැඩි දියුණු කිරීමෙහිලා මෙන්ම මනෝභාවය නියාමනය කරන සෙරොටොනින් සහ ඇසිටයිල්කොලීන් වැනි ස්නායු සම්ප්‍රේෂකවල යහපත් ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කරන විශිෂ්ට හැකියාවක් සහිත රසායනික සංයෝග බවට හඳුනාගෙන තිබේ. ලුණුවිල මානසික අවපීඩනය, කාංසාව, ආතතියෙන් මිදීම සඳහා අතුරු ආබාධ නැති, ස්වභාවික මනෝ ප්‍රබෝධක ඖෂධයක් ලෙස (Nootropics) භාවිත කළ හැකි බව විද්‍යාඥයන් ප්‍රකාශ කර ඇත.
ලුණුවිල භාවිතයෙන් ඇතැම් ළමයින් තුළ දක්නට ලැබෙන මානසික සංකූලතාවක් වන “අවධානය හීන අධික්‍රියාකාරිත්ව අබාධය” (ADHD) සඳහා ද සාර්ථක ප්‍රතිපල ලබාගත හැකි බව තහවුරු වී ඇත. කෙසේ වෙතත් එම ඖෂධීය ගුණය ලබා ගැනීම සඳහා ලුණුවිල සති හයකට වඩා වැඩි කාලයක් ලබාගත යුතු බව ද එම අධ්‍යයනවලින් වැඩිදුරටත් පෙන්නුම් කරයි.
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-science…
ක්ෂණික හෘදයාබාධයකින් දිවි රැකගන්න
හදවතට පිරිසුදු රුධිරය සපයන කිරීටක ධමනිවල යහපත් ක්‍රියාකාරිත්වයට බාධා ඇති වීම, හදවතේ පටක අකර්මණ්‍ය වීම සහ මිය යෑමට හේතු වෙයි. මෙය ක්ෂණික මරණයකට හේතු වන දරුණු හෘදයාබාධ තත්ත්වයක් කරා වර්ධනය වීමට ද පුළුවන. හදවතට සිදු වන එවැනි දරුණු ආපදාවක දී හදවත බේරාගැනීමේ සුවිශේෂී හැකියාවක් ලුණුවිල සතුව පවතින බව මීයන් ඇසුරෙන් කරන ලද තවත් පර්යේෂණයක් ද සනාථ කරයි. ලුණුවිල නිස්සාරණය මඟින් කිරීටක රුධිර ප්‍රවාහයේ වැඩිදියුණු කිරීම, හෘද ක්‍රියාකාරිත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ “ඉස්කීමියා” යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබන, හෘදයාබාධයක දී හදවතට සැපයෙන රුධිර ප්‍රමාණය අඩු වීම නිසා හෘද පටකවලට සිදු වන හානිය අවම කිරීමේ හැකියාව විද්‍යාඥයන්ගේ මවිතයට හේතු වී තිබේ. තවද ලුණුවිල රුධිර සංසරණ ක්‍රියාවලිය යහපත් ලෙස පවත්වාගෙන යෑමට ද උදවු කරන බැවින් හෘදයට බෙහෙවින්ම හිතකර ආහාරයක් ලෙස හඳුනා ගෙන තිබෙනවා. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5319078/
හතලිස් වියවත් නොඉක්මවූ රටම දන්නා මාධ්‍යවේදියකු නාන තටාකයක තම දරුවා සමඟසෙල්ලම් කරමින් සිටිය දී හෘදයාබාධයකින් පසු ගිය වසරේ දී මිය ගියේය. තම දරුවන් තුරුලු කරගෙන ඔවුන් අනාගතයේ දී කුමන රැකියාවන් කරන්නේ දැයි අසමින් සිටිය දී හදිසියේ මිය ගිය පුද්ගලයකු පිළිබඳ පසුගිය දා වාර්තා විය. මේ ලිපිය කියවන අද දවස ඇතුළත අපගේ ඥාති මිත්‍රාදීන් විය හැකි පුද්ගලයන් 150 දෙනකු පමණ මේ රට තුළ දී හදිසි හෘදයාබාධයකින් මිය යන්නට නියමිතය. ඔවුන්ගේ ගෙවතුවල ලුණුවිල පැළෑටි කිහිපයක් තිබුණා නම්, ඔවුන් ලුණුවිල නිතර ආහාරයට ගත්තා නම්, මේ මිනිසුන් බොහෝ දෙනෙකුගේ ඉරණම් වෙනස් වන්නට ඉඩ තිබුණු බව අපට සිතෙයි.
විස වායුවලින් අපව රකී. ඇදුම, හතිය, ශ්වසන රෝගීන්ට හිතකරයි
ලුණුවිල සතු ක්‍රියාකාරි සංඝටක ශ්වසන ගමන් මාර්ගය වටා ඇති රුධිර වාහිනී මාංශ පේශි ලිහිල් කොට අපගේ හුස්මගැනීමේ ගුණාත්මකභාවය වැඩි දියුණු කරන බව සොයාගෙන තිබේ.
ඒ අනුව ලුණුවිල ඇදුම, හතිය සහ ශ්වසන අපහසුතා ඇති රෝගීන් සඳහා ගුණදායක වෙයි. සිගරට් දුමේ තිබෙන විස නිසා මොළයට සිදු වන හානියෙන් මොළය බේරාගැනීමට ද ලුණුවිල ශාකයේ තිබෙන ප්‍රතිඔක්සිකාරක ශාක රසායනයක් වන Bacoside A වලට පිළිවන් බව මීයන් ඇසුරින් සිදු කර තිබෙන පර්යේෂණවලින් සොයාගෙන ඇත. ඒ අනුව සිගරට් දුම, වාහන දුම, මදුරු කොයිල් දුම, අපද්‍රව්‍ය පිලිස්සීමෙන් පිට කෙරෙන දුම ආදි මෙකී නොකී විස දුම්වලින් මොළය රැකගැනීම සඳහා ඉතා වැදගත්වන ආහාරයක් ලෙස ලුණුවිල අපගේ බලාපොරොත්තු ඉහළ නංවයි. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0024320505009653
විෂබීජ විනාශ කරයි. ආහාර ජීර්ණ ක්‍රියාවලිය වැඩි දියුණු කරයි
ලුණුවිල, ආමාශ ආන්ත්‍රයික අභ්‍යන්තරික ක්‍රියාකාරිත්වය මනා ලෙස පවත්වාගෙන යෑමට ප්‍රයෝජනවත් වන ශ්ලේෂ්මල නිපදවීමට ද සහාය වන අතර, එමඟින් ආමාශයේ වණ, බඩවැල් වියළි බව සහ මලබද්ධයෙන් අපව ආරක්ෂා කරයි. එසේම, ලුණුවිල පෝෂ්‍ය පදාර්ථ අවශෝෂණය කිරීමට වග කියන කුඩා බඩවැලේ අංගුලිකා ආරක්ෂා කරයි. මේ හේතු නිසා ආහාර ගැනීමට පෙර හෝ ආහාර සමඟ හෝ ආහාර ගන්නා අතරතුර ලුණුවිල ගැනීමෙන් අතිරේක වාසියක් අත් වනු ඇත. ලුණුවිල සතුව උදරයේ සහ සම මතුපිට සිටින ව්‍යාධිජනක දිලීර, බැක්ටීරියා නාශක හැකියාවක් තිබෙන බව පර්යේෂණවලින් තහවුරු වී තිබෙන අතර, දත් සහ විදුරුමස් ආසාදනය සදහා හේතු වන විෂබීජ වර්ග විනාශ කිරීම සඳහා ද ලුණුවිල සාර්ථකව භාවිත කළ හැකි බවට හෙළි වී ඇත. http://scholarsmepub.com/wp-content/uploads/2017/11/SJODR-211265-270.pdf
ලුණුවිලවල අතුරු ආබාධ.
ලුණුවිල සාධාරණ මාත්‍රාවකින් ආහාරයට එක් කරගැනීම නිසා බරපතළ අතුරු ආබාධ වාර්තා වීමක් දක්නට නැත. කෙසේ වෙතත් කලාතුරකින් ඇතැම් පුද්ගලයන්ට වමනය සහ ඔක්කාරය ඇති විය හැකි බැවින් මෙහි තිබෙන තිත්ත රසය නොදැනෙන ලෙස සකස් කර ගැනීම එවැනි උදවිය සඳහා වැදගත් වනු ඇත. කෙසේ වෙතත් ගර්භණී මවුවරුන්ට ලුණුවිල වැඩි වශයෙන් ආහාරයට ගැනීම නිර්දේශ කෙරෙන්නේ නැත.
තම ගෙවත්තේ පයට පෑගෙන මෙවන් සජීවි ආහාර ද්‍රව්‍ය විශ්වාස නොකරන අද කාලේ බොහෝ දෙනෙක් සමාගමක පෙති කරල් පමණක් මුළු හදින් විශ්වාස කරන්නට පෙලඹී සිටීම කනගාටුවට කාරණාවකි. මල් පෝච්චියක, අහක දාන කිරි හට්ටියක ලුණුවිල පඳුරක් වගා කර නොගන්නා වර්තමාන ඇත්තෝ මොළය වර්ධනය කරනවා යැයි කියන, වස විසවලින් ද සරු කොට තිබිය හැකි කිරිපිටි ජාති මාගරින් වර්ග, එකී නොකී ලටපට ටින් ගණනින්, පැකට් ගණනින් තම දරුවන්ට ගිල්ලවති. උදේ ඉඳන් රෑ වන තුරු ටියුෂන් පන්තිවලට දරුවන් ගාල් කොට ශිල්ප ශාස්ත්‍ර පොවති. එසේ කවා පොවා ඇති දැඩි කරන ගිරා පෝතකයන්ට විභාගවල දී ටක්කෙට උත්තර ලියවීම දෙයියන්ට, ග්‍රහලෝකවලට, සාස්තර කාරයන්ට කපුවන්ට භාර දෙති. මොළයේ තාර්කික හැකියාව, අධ්‍යපන ක්‍රමය සහ වෙළෙඳපොළ බලවේග විසින් නිර්වින්දනය කෙරුණු ජනතාවකගෙන් රටක නීරෝගීකම බලාපොරොත්තු විය නොහැකිය.
සෑම වසරකදීම, හෘදයාබාධ ඇතුළු බෝ නොවන රෝගවලින් පමණක් අපගේ ඥාති මිත්‍රාදීන් ලක්ෂ එකහමාරකටත් වඩා වැඩි පිරිසක් අකාලයේ අපෙන් සමුගනිති. ජනගහනයෙන් තවත් විශාල සංඛ්‍යාවක් පෝෂණ ඌනතාවලින් පෙළෙති. අපේ ආච්චිලා සීයලා මෙවැනි රෝගාබාධවලින් අකලට මිය ගියේ නෑ නොවේ දැයි මළ ගෙවල්වල බිස්කට් කමින්, පැණි බීම, කිරිතේ බොමින් හූල්ල හූල්ලා ඉන්නා අප බරපතළ ලෙස අමතක කළ නිරෝගිකමේ මහ රහස් සැඟව ඇත්තේ, සුපිරි වෙළෙඳසල්වල, ෆාමසිවල, ඉස්පිරිතාලවල හෝ පාන්පිටි, කිරිපිටිවල නොව, ලුණුවිල පඳුරක, අල කොළයක, වැල ගෙඩියක, නෙල්ලි ගෙඩියක, කොස් ඇටයක, කෙහෙල්මලක බව නූතන විද්‍යාව විසින්ම අප හට පසක් කරවමින් තිබේ.
එක්කෝ අප මෙවැනි ස්වභාවික ආහාර වැඩි වැඩියෙන් සේවනය කළ යුතුයි. නැති නම් ඒවායේ ගුණ නොනසා නව්‍ය නිෂ්පාදන බිහි කොට ඒවා අප විසින් වැඩි වැඩියෙන් පරිභෝජනය කළ යුතුයි. මෙකී කරුණු කාරණා පිළිබඳ බරපතළ ලෙස සිතා එළැඹෙන නව වසරේදී යහපත් සිහියෙන් යුතුව කටයුතු කරන්නට අවැසි ශක්තිය හා ධෛර්ය නීරෝගීව හිඳ දීර්ඝායුෂය පතන සජ්ජනයින් හට ලැබේවායි අපි ප්‍රාර්ථනා කරමු.
ගැමුණු සාලිය පෙරේරා
මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක
කොළඹ මහා නගර සභාවේ ආහාර ස්වස්ථතා සහ ප්‍රවර්ධන ඒකකය
උපුටා ගැනීම: සිළුමිණ
